Uniwersalnym słownikiem języka polskiego
  • bonsai
    16.07.2010
    16.07.2010
    Szanowni Państwo!
    Chciałbym się dowiedzieć, skąd w niektórych słownikach wzięło się zalecenie, aby słowo bonsai wymawiać [bonzai] (można też spotkać alternatywny zapis przez z). Nie jest to zgodne ani z zasadami obowiązującymi dla słów rodzimych (mówimy [konserwa], a nie [konzerwa]), ani z zasadami transkrypcji dla języka japońskiego (np. systemu Hepburna), z którego to słowo się wywodzi.
  • chromosomy płci czy chromosomy płciowe?
    15.06.2004
    15.06.2004
    Chcę zapytać, które sformułowanie jest poprawne w języku polskim: chromosomy płci XY czy chromosomy płciowe XY?
    Ukłony, E. Wójcik
  • ćwik
    6.12.2014
    6.12.2014
    Szanowni Państwo!
    Jestem instruktorem harcerskim. Podczas jednej z rozmów w naszym gronie, zaczęliśmy zastanawiać się nad poprawną formą liczby mnogiej od słowa ćwik w znaczeniu stopnia harcerskiego. Padły trzy propozycje ćwikowie, ćwiki oraz ćwicy. Która z nich jest poprawna? Dodam że nie znalazłem odpowiedzi w kilku słownikach języka polskiego.
  • do komisariatu na tych dziewięć dni
    4.12.2015
    4.12.2015
    Szanowni Państwo,
    proszę o rozstrzygnięcie, jak powinnam zapisać:
    dzwonić do komisariatu
    czy
    na komisariat?
    Podobnie: do komendy czy na komendę, do pogotowia czy na pogotowie?
    Ponadto:
    te dziewięć dni były mu potrzebne
    czy
    te dziewięć dni było mu potrzebne?
    Z poważaniem
    AK
  • doskonalszy
    13.10.2009
    13.10.2009
    Szanowni Państwo,
    wg Uniwersalnego słownika języka polskiego przymiotnik doskonały oznacza 'wolny od jakichkolwiek błędów, usterek, wad; najlepszy, wzorowy, niezrównany'. Ta definicja zakłada, że coś albo jest doskonałe, albo nie (tak jak nie można być bardziej martwym – martwiejszym?). Dziwi mnie jednak, że dopuszczalne jest przez niniejszy słownik stopniowanie tego słowa. Jeszcze zrozumiem, że potocznie jest to akceptowalne, ale nie ma o tym wzmianki. Bardzo proszę o komentarz w tej sprawie.
  • dwie sprawy
    23.02.2011
    23.02.2011
    Czy do języka polskiego weszło wyrażenie clue sprawy? Kilkukrotnie się z nim spotkałem w znaczeniu 'meritum sprawy', 'istota rzeczy'.
    Drugie pytanie, jakie mnie nurtuje, to jaka powinna być końcówka w bierniku dla słowa surfaktant. Np. „Do roztworu dodano 10 gram surfaktanta” czy „…surfaktantu”?
  • energetyczny czy energetyzujący?
    2.10.2007
    2.10.2007
    Szanowni Eksperci,
    czy jest jakaś wyraźna różnica między pojęciami energetyczny i energetyzujący? Czy na przykład napój (tzw. Energy Drink) to napój energetyczny czy raczej energetyzujący?
    Dziękuję i pozdrawiam serdecznie,
    Joanna
  • -fob czy -fobik?
    28.03.2007
    28.03.2007
    Witam serdecznie!
    W mojej pracy powstał problem z tym, jak powinno się określać człowieka cierpiącego na różnego rodzaju fobie i parafilie, np. klaustrofobię, ksenofobię (ma to być klaustrofob czy może klaustrofobik?), i czy w odniesieniu do parafilii zawsze będzie to np. pedofil (chociaż spotkałem się z określeniem raptofilik – czy właściwe jest stosowanie tej drugiej formy)?
    Jak powinny wyglądać derywaty żeńskie w odniesieniu do powyższego?
    Z góry dziękuję za odpowiedź
    Grzegorz Przybyłowicz
  • fortepianista
    24.11.2009
    24.11.2009
    Szanowni Państwo,
    jeszcze Chopin używał w listach słowa fortepianista. Chciałbym się dowiedzieć, czy wyraz ten może być dziś wciąż używany – mimo że nie jest notowany we współczesnych słownikach.
  • gleba, rola i ziemia
    6.10.2003
    6.10.2003
    Dzień dobry,
    mam pytanie dotyczące trzech słów: gleba, rola i ziemia. Czy mają one różne znaczenia, czy są synonimiczne? Kiedy (jeśli w ogóle) można używać ich zamiennie? Skąd wzięło się określenie zaliczyć glebę 'upaść, przewrócić się'? Gleba kojarzy mi się z uprawą, a więc polem uprawnym (rolą?), a ja ostatnio zaliczyłam glebę na chodniku w centrum miasta. Pozdrawiam.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego